Alles over vaccinaties

Je gaat een mooie reis maken! Dan wil je natuurlijk niet ziek worden. Voor verre bestemmingen kun je jezelf soms laten vaccineren voor extra bescherming. In sommige gevallen zijn vaccinaties zelfs verplicht! Welke vaccinaties zijn er en welke heb jij nodig voor je reis? Lees veelgestelde vragen over vaccinaties in deze blog.

Heb ik het gele vaccinatieboekje nodig op reis?

Als je vaccinaties hebt gekregen, worden deze opgenomen in een geel vaccinatieboekje. De GGD heeft al deze informatie voor de laatste 10 jaar ook digitaal staan. Toch is het handig om het boekje mee te nemen op reis. In sommige gevalen moet je deze laten zien bij de douane van een land. Als je naar het ziekenhuis moet in het buitenland, is het ook handig om de informatie over je vaccinaties te kunnen laten zien.

Welke vaccinaties heb ik gehad als kind?

Dit verschilt natuurlijk per persoon. De meeste mensen hebben alle prikken in het RVP (Rijksvaccinatieprogramma) gehad. Deze vaccinaties beschermen tegen 12 infectieziekten. Sommige van deze ziekten (zoals difterie) hebben wel een herhalingsprik nodig als je naar een risicovol gebied gaat.

Welke vaccinatie heb ik nodig?

Er zijn heel veel verschillende vaccinaties voor verschillende bestemmingen, maar ook per reiziger. Er is niet één antwoord op de vraag: Welke vaccinatie moet ik hebben? Ga daarom altijd op consult om te horen welke vaccinaties het beste zijn voor jouw situatie. Bijvoorbeeld bij de GGD.

Deze vaccinaties komen het meeste voor:
Hepatitis A
Hepatitis B
Gele koorts
Meningitis
DTP (difterie, tetanus en polio)
Rabiës
Buiktyfus

Hepatitis A

Hepatitis A is een veel voorkomend virus, met name in Azië (behalve Japan), Zuid-Amerika en Afrika. Als je besmet raakt met hepatitis A, bijvoorbeeld door onhygiënisch klaargemaakt eten door iemand met het virus, krijg je een ontsteking aan de lever.

Het vaccin bestaat uit twee delen. Na de eerste prik ben je al een jaar beschermd. Als je binnen een jaar de tweede prik haalt, ben je 30 jaar tot de rest van je leven beschermd.

Hepatitis B

Als je langer op reis gaat (meerdere maanden), dan is het handig om ook een prik tegen hepatitis B te halen. Het B-virus kun je alleen krijgen door seksueel contact met een besmet persoon en via bloed. Misschien denk je: Dat gebeurt mij niet! Dus het is goed om na te denken over situaties die je kunt tegenkomen. Besmetting kan namelijk vaker voorkomen dan je denkt. Misschien wil je bijvoorbeeld wel een tattoo laten zetten als aandenken aan je reis. Naalden die niet goed ontsmet zijn kunnen het virus doorgeven. Alleen het delen van een scheermesje is soms al genoeg. Of misschien word je tijdens je lange backpackreis wel verliefd...

Het hepatitis B vaccin bestaat uit 3 prikken. De eerste kan eventueel tegelijk met hepatitis A. Na 3 prikken ben je levenslang beschermd.

Gele koorts

Zuid-Amerika, Panama en veel landen in Afrika zijn gebieden waar gele koorts voorkomt. Dit kun je krijgen als je gestoken wordt door een mug met het virus. Onschuldige griepverschijnselen zoals koorts, spierpijn en misselijkheid zijn de eerste symptomen. Een vaccinatie tegen gele koorts is soms verplicht, dus controleer dit goed vooraf via een consult.

Behalve een vaccinatie, is het sowieso een goed idee om je goed te beschermen tegen muggen. Ze dragen namelijk vaak meer ziektekiemen bij zich dan alleen gele koorts (hoe vaak heb je wel eens niet vreemde bulten gehad van muggen in het buitenland?). Draag in mugrijke gebieden lange broeken en shirts met lange mouwen en zorg ervoor dat je altijd anti-insectenmiddel bij je hebt.

Meningitis

Meningitis is een ziekte die veroorzaakt wordt door de meningokokbacterie. De eerste symptomen zijn griepverschijnselen en een stijve nek. In ernstige gevallen kan dit uitmonden in boedvergiftiging en zelfs hersenvliesontsteking. De ziekte komt voor in een groot deel van Afrika. Of een vaccinatie verplicht is, kan verschillen per periode. In Saoedie-Arabië is een vaccinatie verplicht voor bedevaartgangers (Hadj en Umrah).

Een vaccin beschermt je voor slechts 5 jaar. Type C meningitis zit in het rijksvaccinatieprogramma, dus deze hebben veel mensen al gehad. Voor andere typen, namelijk A, W en Y, zul je je apart moeten laten inenten.

DTP (difterie, tetanus en polio)

Difterie is een bacteriële ziekte die je kunt krijgen als een besmet persoon tegen je hoest. De ziekte kan zich op verschillende manieren aantonen. Op de huid bijvoorbeeld door middel van zweren, maar in de longen door ernstige benauwdheid.

Tetanus kun je oplopen door wondjes die vies worden. Symptomen zijn o.a. kramp en spasmen.

Polio wordt overgebracht via ontlasting of besmet water. Je krijgt er verlammingsverschijnselen van.

Het vaccin tegen DTP zit in het rijksvaccinatieprogramma. Als kind hebben veel mensen deze dus al gehad. Een herhalingsprik beschermt je dan voor 10 jaar. Als je nog helemaal geen vaccinatie tegen DTP hebt gehad zijn meerdere prikken nodig.

Rabiës

Als je langere tijd op reis gaat, kom je waarschijnlijk in aanraking met dieren. Dan is het handig om je te laten vaccineren tegen rabiës, of hondsdolheid in de volksmond. Dit is een voorbescherming tegen de ziekte als je gekrabt, gebeten of gelikt wordt door honden, apen, etc. Het proces bestaat uit 2-3 injecties met een aantal weken ertussen.

Ga als je een wond hebt opgelopen door dieren altijd naar de dokter, het kan namelijk zijn dat je nog één of meerdere injecties moet hebben om helemaal beschermd te zijn.

Buiktyfus

Buiktyfus wordt veroorzaakt door de salmonellabacterie. Je krijgt darmklachten en diarree. Het gaat niet vanzelf over. Besmetting kun je voorkomen door veel je handen te wassen en je eigen eten te maken. In sommige landen met hoog risico wordt een vaccinatie tegen buiktyfus ook voor korte reizen aangeraden. Voor landen met lager risico wordt hij enkel bij lange reizen gegeven.

Met 1 injectie ben je in veel gevallen 3 jaar beschermd.

Waar kan ik vaccinaties halen?

Er zijn verschillende instanties waar je vaccinaties kunt halen. De grootste is de GGD, maar ook bepaalde ziekenhuizen en tropencentra bieden vaccinaties aan. Google gewoon even op 'vaccinaties "jouw woonplaats"' om te ontdekken welke instantie vaccinaties aanbiedt in jouw gebied.

Wanneer moet ik vaccinaties halen?

Begin op tijd met uitzoeken welke vaccinaties je nodig hebt. Zes weken voor vertrek is tijd genoeg voor de meeste vaccinaties. Alleen voor hepatitis B ben je langer bezig. Bij twijfel kun je altijd even bellen naar een vaccinatieorganisatie voor advies.

Behalve de genoemde vaccinaties zijn er nog veel meer opties om jezelf te beschermen op reis. Dan ben je helemaal klaar voor die verre reis! Verder lezen? Scroll door voor meer reisvoorbereidingstips.

Meer lezen?